روغن کنجد چیست؟
روغن کنجد، روغنی است که از دانه کنجد گرفته میشود و دارای فواید زیادی برای سلامت بدن و پوست و مو است. روغن کنجد سرشار از مواد مغذی و ویتامین E است. این ماده به علت داشتن ترکیباتی مانند: توکوفرول، پینورسینول، سزامولین, سزامینول، سسامول خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارد
خواص روغن کنجد
سلامت قلب و بهبود فشار خون
یکی از خواص روغن کنج سیاه این است که سرشار از منیزیم است و میتواند به جلوگیری از فشار خون کمک کند. علاوهبر این دانه کنجد سیاه سرشار از سسامین و سسامولین است که میتواند به کاهش سطح کلسترل کمک کند و این دو خاصیت دانه کنجد سیاه به سلامت قلب کمک میکنند.
خواص ضد سرطان
همانطور که گفتیم دانه کنجد حاوی سسامین و سسامول است که خاصیت ضد سرطانی دارند. سسامین موجود در دانه کنجد با رادیکال های آزاد از کبد در برابر صدمات محافظت میکند و همچنین دانه کنجد سیاه با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی کبد را از آسیب اکسیداتیو حفظ میکند و با توجه به اینکه کبد برای روند سمزدایی بدن اهمیت زیادی دارد، محافظت از کبد معادل محافظت از بدن در برابر بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان است.
کنجد سیاه سرشار از فیبر، مواد آنتی اکسیدان مانند لیگنین و مواد فیتوشیمیایی مانند فیتواسترول هستند که میتوانند از ابتلا به سرطان روده جلوگیری کنند.
در نتیجه خاصیت ضد سرطان دانه کنجد سیاه یکی از بهترین خواص روغن کنجد است.
جلوگیری از آسم
دانه کنجد سیاه غنی از منیزیم است و منیزیم به جلوگیری از گرفتگی راه تنفسی در بیماران درگیر با آسم کمک میکند.
کمک به سلامت چشم
همانطور که گفتیم دانه کنجد سیاه به سلامت کبد کمک میکند و طبق طب سنتی چینی سلامت چشمها با سلامت کبد در ارتباط هست. هنگامی که کبد دچار مشکل و بیماری میشود، چشم خشک و خسته شده و احتمال تاری بینایی هم وجود دارد. پس در صورت کمک دانه کنجد سیاه به سلامت کبد، به سلامت چشمها نیز کمک میکند.
کاهش کم خونی
دانه کنجد سیاه نسبت به سایر گونههای کنجد از سطح آهن بالاتری برخودار است، درنتیجه میتواند برای افراد درگیر با کمخونی مفید باشند.
تسکین آرتروز
دانه کنجد سیاه حاوی مقدار زیادی مس است که به کاهش درد و تورم همراه با آرتروز کمک میکند. مس همچنین به سلامت استخوان و مفاصل کمک مینماید.
ضد پیری
کمبود ویتامینهای B و آهن میتواند منجر به کاهش شنوایی، ضعف حافظه و خاکستری زودرس مو شود. دانه کنجد سیاه سرشار از ویتامینهای B و آهن است. چینیها بر این باور هستند که مواد مغذی در دانه کنجد سیاه به اصلاح نقایص بدن از جمله پیری کمک میکند.
استخوان و پوست سالم تر
دانه کنجد سیاه غنی از ویتامین E است که برای سلامت پوست لازم است و از دیگر مواد معدنی موجود در کنجد کلسیم و روی است که به استحکام استخوانها کمک میکند و از پوکی استخوان جلوگیری میکند.
خواص روغن کنجد برای کودکان
کنجد یکی از مواد مفید و مغذی برای کودکان علیالخصوص در سالهای ابتدایی زندگی آنها است. دانه کنجد غنی از ویتامینها مانند ویتامین B و ویتامین C است که به هضم غذا کمک میکند و همچنین حاوی املاح مانند کلسیم است که میتواند به رشد قدی کودکان و استحکام استخوانهای آنها کمک کند.
ماساژ بدن شیرخواران با روغن کنجد میتواند باعث الگوی خواب بهتر و وزنگیری بهتر آنها شود و ممکن است در طولانیمدت در افزایش قد آنها نیز تاثیر مثبت و مفیدی داشته باشد. از خواص روغن کنجد برای کودکان این است که سبب تقویت حافظه و افزایش قدرت سلولهای ایمنی میشود.
خواص روغن کنجد برای مغز
یکی دیگر از خواص روغن کنجد که مطرح است، خاصیت این دانه برای مغز است. روغن کنجد که از دانه کنجد استخراج میشود دارای آنتی اکسیدانی به نان سزامول است. این ترکیب آنتی اکسیدان بسیار قوی است و در نتیجه در برابر اکسیداسیون مقاوم و پایدار است. استرس اکسیداتیو یکی از عوامل مهم در ایجاد اختلال حافظه است، بنابراین روغن کنجد میتواند در این مورد مفید باشد.
از جمله خواص روغن کنجد میتوان به بهبود حافظه، کاهش فشار خون، جلوگیری از بروز آلزایمر میشود.
همچنین یکی دیگر از خواص روغن کنجد برای مغز این است که با بهبود عملکرد سلولهای عصبی و انتقال پیام میان آنها، باعث افزایش فعالیت عصبی و یادگیری میشود و در کاهش ابتلا به بیماری پارکینسون نیز نقش دارد. لیستین موجود در روغن کنجد در سلامت مغز و بافت عصبی موثر است.
خواص روغن کنجد برای گوش
ترکیب روغن کنجد با عصاره زنجبیل میتواند درمانی موثر برای درد گوش باشد.
خواص روغن کنجد برای پوست و مو
از دیگر خواص روغن کنجد میتوان به فواید روغن کنجد برای پوست و مو اشاره کرد. کنجد با داشتن خواص آنتی اکسیدانی خود به سم زدایی پوست کمک میکند و پوست را سالم و درخشان میسازد و پوست را از پیری حفظ میکند. هم چنین روغن کنجد میتواند با توجه به خاصیت ضد اکسیدانی خود میتواند به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی برای پوست عمل کند و از پوست را در برابر آفتاب محافظت کند. ماساژ بدن با روغن کنجد سبب نفوذ روغن به بافت های عمیق میشود و آنها را تقویت میکند، میتوان روغن کنجد را به پاشنه های ترک خورده بمالید و یک شب بماند سپس با توجه به خاصیت تغذیه ای و التیام دهندگی روغن کنجد این ترک ها سریع تر بهبود مییابند.
روغن کنجد به گردش خون را در پوست سر کمک میکند و به همین دلیل به رشد مو کمک میکند. روغن کنجد به ساقه مو و کیسههای ترشحی مو غذارسانی میکند. ماساژ پوست سر با روغن کنجد میتواند به درمان شوره سر کمک کند. روغن کنجد خاصیت ضد میکروبی دارد و میتوان با ماساژ پوست سر با روغن کنجد پوست سر را از عفونت های قارچی، باکتریایی و شپش محافظت کرد. همچنین روغن کنجد به درخشش و نرمکنندگی موها کمک میکند. همچنین روغن کنجد به کاهش استرس کمک میکند که استرس یکی از عوامل ریزش مو است.
خواص روغن کنجد برای پوست دور چشم
روغن کنجد به هیدراتاسیون پوست اطراف چشم کمک میکند و باعث میشود پوست این ناحیه جوان تر و شاداب تر به نظر برسد.
3 مزیت علمی روغن کنجد
آنتی اکسیدان بالایی دارد:
روغن کنجد حاوی سزامول و سزامینول است، دو آنتی اکسیدان که ممکن است اثرات قدرتمندی بر سلامت شما داشته باشند.آنتی اکسیدان ها موادی هستند که به کاهش آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند. تجمع رادیکال های آزاد در سلول های شما ممکن است منجر به التهاب و بیماری شود.
یک مطالعه یک ماهه روی موشها نشان داد که مصرف مکملهای روغن کنجد از آسیب سلولهای قلب محافظت میکند.در همان مطالعه، فعالیت آنتیاکسیدانی در موشهایی که روزانه حدود 2 یا 5 میلیلیتر روغن کنجد به ازای هر کیلوگرم (5 یا 10 میلیلیتر به ازای هر کیلوگرم) وزن بدن دریافت میکردند، افزایش یافت.
روغن کنجد ممکن است در صورت استفاده موضعی اثرات مشابهی داشته باشد. یک مطالعه روی موشها نشان داد که ممکن است با مهار ترکیباتی مانند گزانتین اکسیداز و اکسید نیتریک که رادیکالهای آزاد تولید میکنند، آسیب سلولی را کاهش دهد.
خاصیت ضد التهابی قوی دارد:
التهاب مزمن می تواند مضر باشد و منجر به بیماری شود، به همین دلیل مهم است که آن را تا حد امکان محدود کنید.طب سنتی تایوانی مدتهاست که از روغن کنجد برای خواص ضدالتهابی آن استفاده میکند و از آن برای درمان التهاب مفاصل، دندان درد و خراش استفاده میکند.اخیراً، مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان دادهاند که روغن کنجد میتواند التهاب را کاهش دهد، که ممکن است یکی از مزایای اصلی آن برای سلامتی باشد.به عنوان مثال، مطالعات لوله آزمایش نشان داده اند که روغن کنجد نشانگرهای التهابی مانند تولید اکسید نیتریک را کاهش می دهد.
کمک به کنترل قند خون:
روغن کنجد ممکن است از تنظیم قند خون سالم پشتیبانی کند، که به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت مهم است.یک مطالعه نشان داد که قرار دادن موشهای مبتلا به دیابت در رژیم غذایی حاوی 6 درصد روغن کنجد به مدت 42 روز، در مقایسه با موشهایی که از روغن تغذیه نشده بودند، منجر به کاهش قابل توجه قند خون شد.روغن کنجد حتی ممکن است در تنظیم طولانی مدت قند خون نقش داشته باشد.مطالعه ای روی 46 بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد که مصرف روغن کنجد به مدت 90 روز به طور قابل توجهی قند خون ناشتا و هموگلوبین A1c (HbA1c) را در مقایسه با گروه دارونما کاهش می دهد. سطح HbA1c نشانگر کنترل طولانی مدت قند خون است.
موارد مصرف روغن کنجد
1. روغن کنجد برای سالاد
برخی افراد دوست دارند به سالاد خود روغن اضافه کنند. برای این کار روغنی را انتخاب میکنند که سالم باشد و طعم خوبی به سالاد بدهد. به همین دلیل، روغن کنجد را تهیه میکنند. البته از روغن زیتون برای سالاد نیز استفاده میشود، اما اکثر افراد روغن کنجد را به دلیل طعم مطبوع آن ترجیح میدهند. از دیگر مزایایی که میتوان اشاره کرد، این است که روغن کنجد باعث کاهش کلسترول هم میشود.
2. روغن کنجد برای سرخ کردن
از روغن کنجد می توان برای سرخ کردن غذا نیز استفاده کرد. البته برای سرخ کردن غذا به روغنی با قدرت حرارتپذیری بالا نیاز دارید. در بین روغنهای خوراکی، بالاترین نقطه حرارتپذیری برای آفتابگردان است و پس از آن، روغن کنجد قرار دارد. بنابراین میتوان از روغن کنجد برای سرخ کردن غذا با شعله کم استفاده کرد. مراقب باشید روغنهای طبیعی و فرآوری نشده را روی حرارت زیاد قرار ندهید. زیرا حرارت زیاد باعث میشود که این روغنها پایداری خود را از دست داده و بسوزند. سوختن روغن باعث بد طعم شدن غذا و ایجاد مواد سرطانزا در روغن و غذا میشود. در بین روغنهای خوراکی، تنها روغنهای مخصوص سرخکردنی میتوانند حرارت بالا را تحمل کنند که این به دلیل فرآیندهای صنعتی و واکنشهای شیمیایی روی آنهاست که باعث افزایش ظرفیت گرمایشی روغن میشود. واضح است که اگرچه این روغنها حرارت بالا را تحمل میکنند و برای سرخ کردن مناسب هستند. اما به دلیل ترکیبات شیمیایی که دارند، محصولات کاملا سالمی نیستند و استفاده از آنها از سلامت شما محافظت نمیکند. بنابراین روغنهای گیاهی مانند روغن کنجد، با حرارت ملایم میتواند بهترین گزینه محسوب شود. از طرفی روغن کنجد در فصل سرما میتواند برای بدن مفید باشد. بنابراین اگر به فکر درست کردن صبحانه های مخصوص زمستان هستید، روغن کنجد را فراموش نکنید.
3. روغن کنجد برای پوست و ماساژ
یکی دیگر از کاربردهای متفاوت روغن کنجد، به عنوان روغن پوست برای ماساژ است. برای تسهیل ماساژ، روی بدن فرد روغن میمالند و برای این کار از روغنهای طبیعی مانند روغن کنجد استفاده میشود. دلیل استفاده از روغن کنجد برای مراقبت و ماساژ پوست، به دلیل خواص مفید آن است. با مالش دادن پوست با این روغن، بخشی از خواص آن از طریق پوست به بدن فرد منتقل میشود.
عوارض روغن کنجد
عوارض جانبی مصرف بیش از حد روغن کنجد در رژیم غذایی ممکن است شامل افزایش وزن، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ، دیورتیکولیت، واکنش های آلرژیک، آنافیلاکسی، عفونت آپاندیس، اسهال، بثورات پوستی، ریزش مو و حتی سقط جنین باشد.