همه چیز درباره شیره انگور

شیره انگور چیست؟

شیره انگور یکی از فرآورده‌های انگور است که از آب انگور به دست می‌آید و بسیار مفید و پرخاصیت است. شیره انگور کالری بیشتری نسبت به انگور دارد و مصرف میزان کمی از آن باعث تأمین انرژی موردنیاز بدن می‌شود. این شهد دارای ویتامین‌های A، B، C و املاحی چون آهن، منیزیم، فسفر و کلسیم است.

خواص شیره انگور در طب اسلامی

شیره انگور که در طب سنتی دبس یا دوشاب نیز نامیده می‌شود، فواید زیادی برای سلامتی انسان دارد. طبع این خوراکی گرم و تر است و بیش‌تر افراد می‌توانند از آن استفاده کنند. این شهد شیرین بسیار مقوی، مغذی و ضد نفخ است و به دلیل داشتن ویتامین‌ها و مواد معدنی حیاتی ازجمله کلسیم، پتاسیم، منیزیوم، آهن و ویتامین‌های A، B، C برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است

بنابراین نباید از خوردن آن غافل شد. شیره انگور انرژی‌زاست چون قند طبیعی زیادی دارد و این قند خیلی سریع در بدن حل‌شده و انرژی بدن را تأمین می‌کند. این شیره گیاهی به پیشگیری از بیماری‌هایی مانند فشارخون بالا، افزایش کلسترول خون، آمبولی و رگ‌های واریسی کمک می‌کند و ازآنجاکه حاوی ماده‌ی معدنی پتاسیم است موجب رقیق شدن خون و جلوگیری از حمله قلبی می‌شود. دوشاب همچنین برای درمان عفونت و التهاب بسیار مؤثر است و اثرات شیمی‌درمانی را کاهش می‌دهد.

شیره انگور و درمان کم‌خونی

کم‌خونی بیماری است که اغلب افراد به‌ویژه خانم‌ها به دلیل رژیم غذایی ناسالم گرفتار آن می‌شوند. شیره انگور حاوی آهن و ویتامین B۱۲ است که با بالا بردن سطح گلبول قرمز در بدن نقش بسیار مؤثری را در خون‌سازی ایفا می‌کند و یک درمان مؤثر برای رفع کم‌خونی است. این ماده غذایی حدود یک‌سوم از نیاز روزانه‌ی بدن به آهن را تأمین می‌کند. برای استفاده از شیره انگور به‌منظور درمان کم‌خونی بهتر است هرروز صبح، یک الی دو قاشق غذاخوری از این شیره مصرف شود، این کار باعث افزایش تولید آهن در بدن می‌شود و از بروز کم‌خونی پیشگیری می‌کند.

پیشگیری از سرطان با مصرف شیره انگور

شیره انگور دارای آنتی‌اکسیدان‌های متنوع و بسیار قوی است. این آنتی‌اکسیدان‌ها با پیچیدن به دور سلول‌های بدن، از سرطانی شدن آن‌ها توسط رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کنند. آنتی‌اکسیدان‌ها محرک ترشح بیشتر گلبول سفید نیز هستند. عامل افزایش سطح گلبول سفید در بدن به همراه وجود مواد معدنی حیاتی مانند پتاسیم و آهن در این شیره گیاهی موجب بالا رفتن ایمنی بدن می‌شود و بدن را در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند.

شیره انگور برای کودکان

شیره انگور به دلیل داشتن مقدار زیاد مواد معدنی و ویتامین‌ها، برای رشد کودکان مؤثر است. چون کودکان برای رشد به مواد مغزی بیشتری نیاز دارند توصیه می‌شود در رژیم غذایی آن‌ها از شیره انگور استفاده شود. ازآنجایی‌که شیره انگور کالری بالایی دارد برای کودکان ضعیف، لاغر و یا افرادی که در اثر بیماری طولانی یا عمل جراحی ضعیف شده‌اند بسیار مفید است.

شیره انگور برای دوران بارداری

وجود مواد مغذی زیاد در شیره انگور، باعث تقویت قوای جسمانی زنان کم‌بنیه به‌خصوص در زمان بارداری می‌شود و به رشد بهتر جنین کمک می‌کند. در این خوراکی شیرین ترکیباتی ازجمله فسفر، کلسیم، منیزیم و ویتامین K وجود دارد که برای بالا بردن تراکم استخوان‌ها عالی هستند. ازاین‌رو مصرف آن در زمان بارداری برای جبران کمبود کلسیم توصیه می‌شود. مادرانی که در معرض ابتلاء به دیابت دوران بارداری هستند نباید در مصرف شیره انگور زیاده‌روی کنند همچنین مصرف آن به افرادی که قبل از بارداری به دیابت مبتلا بودند توصیه نمی‌شود.

شیره انگور برای اعصاب

شیره انگور به دلیل دارا بودن منیزیوم در ترکیب خود، حجم کلسیم موجود در رگ‌های عصبی و خونی را متعادل می‌کند و باعث آرامش اعصاب می‌شود و به همین علت برای افرادی که افسردگی دارند باعث بهبود خلق و افزایش نشاط شده و انرژی آن‌ها را افزایش می‌دهد.

شیره انگور برای چاقی

افراد کم‌بنیه و لاغر می‌توانند از شیره انگور برای چاق شدن و تأمین انرژی بدن خود استفاده کنند. این شیره به دلیل داشتن کالری بسیار زیاد باعث چاقی می‌شود به همین علت مصرف زیاد آن به افراد چاق یا کم‌تحرک توصیه نمی‌شود. این افراد نباید از مخلوط شیره انگور با شیر یا چای استفاده کنند چون باعث ایجاد چربی اضافه در بدنشان و اضافه‌وزن بیشتر می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، مواد غذایی که به همراه شیره انگور مصرف می‌شوند، می‌توانند در اثرگذاری آن بر وزن بدن تأثیرگذار باشند.

شیره انگور برای پوست

فواید شیره انگور برای پوست بسیار زیاد است. مصرف آن باعث ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده پوست و جلوگیری از پیری پوست می‌شود. همان‌طور که گفته شد این شهد گیاهی گلبول‌های قرمز خون را افزایش می‌دهد که این امر به خوش‌رنگی و سرخی پوست صورت کمک می‌کند. شیره انگور در برابر اثرات مضر نور آفتاب از پوست محافظت کرده و برای التیام ورم‌هایی که به دلیل ضربه در بدن ایجادشده، بسیار مؤثر است. قرار دادن شیره انگور به‌صورت مستقیم بر روی پوست، لک و چین‌وچروک‌های آن را از بین می‌برد و از افتادگی پوست پیشگیری می‌کند.

شیره انگور مؤثر در تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر

شیره انگور یا دوشاب به دلیل داشتن قند طبیعی و ویتامین‌های حیاتی، باعث تقویت سلول‌های مغزی می‌شود و می‌تواند انرژی فعالیت این سلول‌ها را به‌خوبی تأمین کند. همچنین مواد غذایی که طبع گرم دارند برای بهبود عملکرد سلول‌های مغزی بسیار مفید هستند به همین علت شیره انگور نقش مؤثری در تقویت حافظه و جلوگیری از پیری مغز دارد.‌

مضرات شیره انگور

فواید شیره انگور بسیار زیاد است اما با توجه به ویژگی‌های جسمی افراد و نحوه مصرف آن ممکن است عوارضی نیز داشته باشد. همان‌طور که گفته شد طبع این شهد خوراکی گرم و تر است بنابراین مصرف زیاد آن برای افراد گرم‌مزاج ممکن است باعث غلیظ شدن صفرا و درنتیجه ایجاد سردرد، بالا رفتن حرارت بدن و جوش زدن در صورت و بدنشان شود.

برای رفع این حالات می‌توان از تخم ریحان و یا میوه‌های تازه با طبع سرد استفاده کرد. علاوه بر آن باوجود قند زیادی که در این شیره وجود دارد مصرف آن برای افراد دیابتی نیز توصیه نمی‌شود. همچنین وجود کالری بالا در شیره انگور باعث چاقی و اضافه‌وزن در افراد کم‌تحرک که ورزش منظم ندارند می‌شود و بهتر است این افراد نیز در مصرف این خوراکی اعتدال را رعایت کنند.

مقدار مصرف شیره انگور

مقدار مصرف معمول شیره انگور برای افراد مختلف متفاوت است. برای بزرگ‌سالان یک تا سه قاشق غذاخوری و برای کودکان یک تا سه قاشق مرباخوری در روز مقدار مناسبی است ولی در کل مقدار مصرف آن کاملاً متناسب با ذائقه افراد است، فقط باید دقت کرد که با توجه به طبع گرم و قند بالای موجود در شیره انگور، افراد گرم‌مزاج و دیابتی در مصرف این شیره زیاده‌روی نکنند.

شیره انگور را کی بخوریم؟

یکی از بهترین زمان‌های استفاده از شیره انگور فصل زمستان است. بدن انسان براثر سرما، به‌خصوص در فصل زمستان، دچار ضعف می‌شود و به دلیل خواص مفیدی که این شیره گیاهی در درمان و تسکین بیماری‌های فصول سرد دارد،

مصرف آن در این زمان از اهمیت بالاتری برخوردار است. یکی دیگر از خواص این ماده خوراکی اثر نرم‌کنندگی و ضدالتهابی در ناحیه حلق است. به همین علت کسانی که در این فصول دچار التهاب حلق می‌شوند می‌توانند از قرقره مخلوط شیره انگور و آب برای درمان سرفه استفاده کنند. ولی به‌طورکلی در تمام طول سال می‌توان این شیره مقوی را مصرف کرد.

طرز تهیه شیره انگور

تهیه شیره انگور کاری پر زحمت و زمان‌بر است. برای تهیه شیره انگور از انگور یا کشمش استفاده می‌شود و هرچه انگور مرغوب‌تر باشد، شیره آن باکیفیت‌تر و خوش‌طعم‌تر می‌شود. شیره انگور در شهرهای مختلف با روش‌های متفاوت و از انواع انگور مختلف تهیه می‌شود؛ از همین رو طعم، رنگ و قوام شیره‌ انگور شهر‌های مختلف باهم تفاوت دارند. دوشاب خراسان غلیظ است و رنگ تیره دارد. شیره انگور ملایر سفت است و رنگ آن قهوه‌ای روشن است درحالی‌که شهرهای همدان و اردبیل دارای شیره‌های رقیق‌تر بارنگ قهوه‌ای تیره هستند.

طرز تهیه شیره انگور به روش سنتی بدین شکل است که به اندازه‌ای که می‌خواهیم شیره انگور تهیه کنیم ابتدا باید انگور تهیه کرده، انگورها را شسته و سپس آن‌ها را له کنید. بعد از اینکه انگور‌ها را له کردید، از صافی عبور دهید و آب انگور خالصی که حاصل شده است را جدا کنید.

آب انگور را در یک ظرف بریزید و به آن خاک سفید اضافه کنید و یک شب آن را نگه‌دارید و سپس از صافی رد کنید تا خاک آن گرفته شود.

سپس این محلول رابر روی حرارت به مدت دو ساعت قرار دهید و بجوشانید تا غلظت پیدا کند و کشدار شود و به رنگ قهوه‌ای روشن و شفاف دست پیدا کنید.

در تهیه شیره انگور به روش صنعتی برای له کردن، آبگیری و… انگورها از ماشین‌آلات مخصوص استفاده می‌شود. در این روش معمولاً انگورها را خوشه‌ای استفاده می‌کنند و آن‌ها را دانه‌ دانه نمی‌کنند؛ ولی با این‌ حال طعم و خواص شیره انگور خانگی و صنعتی تفاوتی باهم ندارد ولی ماندگاری شیره انگور صنعتی معمولاً بیشتر است.

شیره انگور را با چه چیزی بخوریم ؟

می‌توانید شیره انگور را آب جوش حل کنید و مقداری زعفران به آن اضافه کنید. این شربت را در یخچال بگذارید و بعد از خنک شدن از این شربت شیره انگور استفاده کنید. همچنین می‌توانید به جای شکر در حلوا و یا شیر برنج از شیره انگور استفاده کنید.

یکی دیگر از مواردی که می‌توان شیره انگور را با آن ترکیب و مصرف کرد ارده است. مقدار مساوی از شیره ی انگور و ارده مخلوط کنید و به عنوان صبحانه یا میان وعده نوش جان کنید

بهترین زمان خوردن شیره انگور کی است

اگر برای درمان کم خونی از شیره انگور استفاده می‌کنید، بهترین زمان برای خوردن شیره انگور هر روز صبح است. یک الی دو قاشق غذاخوری شیری انگور را هر روز صبح میل کنید. این کار باعث افزایش تولید آهن در بدن می‌شود و از بروز کم‌خونی پیشگیری می‌کند.

رایج‌ترین و محبوب‌ترین روش استفاده از شیره انگور، مخلوط کردن شیره انگور با ارده، و مصرف آن هنگام صبحانه است.