شامپو چیست؟
شامپو یک محصول بهداشتی است که برای تمیز کردن موها و پوست سر از آن استفاده میشود. شامپو با ایجاد کف و حل کردن چربی و آلودگیهای موجود روی موها، باعث تمیزی و درخشندگی آنها میشود. شامپو از یک واژه سانسکریت به نام چامپانا (Champana) به معنای ماساژ دادن گرفته شدهاست. قبل از پیدایش شامپو مردم از مواد گیاهی مانند سدر و چوبک و کتیرا یا مواد معدنی مانند خاکهای سیلیسی استفاده مینمودند.
شامپو برای اولین بار در سال ۱۸۱۴ میلادی توسط یک مسلمان هندی بنام ساکه دین محمد در برایتون انگلستان به اروپائیان معرفی شد. او یک حمام عمومی باز کرد و بکار بردن شامپو را بهعنوان یک داروی گیاهی برای درمان بسیاری از بیماریهای پوست سر آغاز کرد.
شامپو از چه ترکیباتی ساخته شده است؟
شامپوهای امروزه از ترکیبات شیمیایی مختلف تشکیل شدهاند که هر کدام خصوصیات و تأثیرات خاص خود را دارند. برخی از این ترکیبات عبارتند از:
- سانده: ماده فعال شامپو که باعث ایجاد کف و حل کردن چربی و آلودگیها میشود. ساندههای مختلف دارای درجات مختلف تمیز کنندگی، تحریک پذیری، قابل حل شدن و قابل جابجایی هستند. برخی از
ساندههای رایج عبارتند از: لورت سولفات سدیم (SLS)، لورت سولفات آمونیم (ALS)، لورت سولفات تئتراسدین (TEA)، لورت سولفات تئتراسدین (TEA)، لورت سولفات تئتراسدین (TEA)، لورت سولفات تئتراسدین (TEA)، لورت سولفات تئتراس
- کاندشنر: مادهای که باعث نرم شدن، لطافت، جلا دادن و حالت دهنده به موها میشود. کاندشنرها با احاطه کردن الکاف هیدروفوب (آب دور) روی سطح مو، باعث کاهش الکترسیدگي و جذب رطوبت توسط مو ميشود. برخی از کاندشنرهای رایج عبارتند از: سیلیکونها، پلیکواترنیومها، پروتئینها، چربیها و روغنها.
- مواد افزودنی: موادی که برای بهبود خصوصیات شامپو و افزایش اثربخشی آن به کار میروند. برخی از مواد افزودنی عبارتند از: عطر، رنگ، نگهدارنده، ضد قارچ، ضد باکتری، ضد التهاب، ضد شوره، ضد ریزش مو، ضد چروک و آنتیاکسیدان.
با توجه به چه چیز هایی باید شامپو انتخاب کرد؟
- نوع مو: نوع مو شما تعیین کننده اصلی نوع شامپو است. برای مثال، اگر موهای شما خشک و ضعیف هستند، باید از شامپو های حاوی رطوبت رسان و تقویت کننده استفاده کنید. اگر موهای شما چرب و گره خورده هستند، باید از شامپو های حاوی تصفیه کننده و شفاف کننده استفاده کنید. اگر موهای شما رنگ شده هستند، باید از شامپو های حاوی محافظ رنگ و آبرسان استفاده کنید.
- پوست سر: پوست سر شما نیز باید در نظر گرفته شود. برخی از پوست های سر حساس و آلرژیک هستند و به شامپو های ملایم و ضد التهاب نیاز دارند. برخی دیگر پوست سر خشک و شوره دار دارند و به شامپو های حاوی ضد قارچ و ضد التهاب نیاز دارند. برخی هم پوست سر چرب و جوش دار دارند و به شامپو های حاوی ضد باکتری و تصفیه کننده نیاز دارند.
- ترجیحات شخصی: علاوه بر عوامل فنی، ترجیحات شخصی شما نیز در انتخاب شامپو مهم است. بعضی از ما به بو، رنگ، بافت و قیمت شامپو اهمیت می دهیم. بعضی دیگر به تاثیرات جانبی، تولید کننده، محصولات طبیعی و حقوق حیوانات اهمیت می دهیم. لذا باید با خودتان صادق باشید و ببینید که چه چیز هایی برای شما در اولویت هستند.
انواع شامپو ها
- شامپو های ضد شوره: این نوع شامپو برای کسانی که دچار شوره و خارش پوست سر هستند مناسب است. شوره یک حالت التهابی پوست سر است که باعث تولید قشره های سفید رنگ می شود. شامپو های ضد شوره حاوی مواد ضد قارچ و ضد التهاب هستند که باعث کاهش شوره و خارش می شوند.
- شامپو های رنگ زدای: این نوع شامپو برای کسانی که رنگ مو را تغییر داده اند و ناراضی هستند یا می خواهند به رنگ قبلی خود برگردند مناسب است. شامپو های رنگ زدای حاوی مواد شیمیایی هستند که باعث جذب و خارج کردن رنگ از مو می شوند. این شامپو ها ممکن است باعث خشکی و آسیب به مو شوند، بنابراین باید با دقت و طبق دستورالعمل استفاده شود.
- شامپو های حجم دهنده: این نوع شامپو برای کسانی که موهای نازک و کم حجم دارند مناسب است. شامپو های حجم دهنده حاوی مواد فعال سطحی هستند که باعث جدا شدن تارهای مو از یکدیگر و افزایش حجم آنها می شود. این شامپو ها همچنین باعث درخشان تر شدن مو می شود.
تفاوت شامپو طبیعی و مصنوعی
شامپوهای مصنوعی حاوی مواد شیمیایی هستند که برای پاک کردن چربی و کثیفی از مو استفاده می شوند. این مواد شامل سولفات، پارابن، الکل، فتالات، فرمالدهید و سایر نگهدارنده ها و عطرهای مصنوعی هستند. این شامپوها ممکن است در ابتدا باعث درخشندگی و حجم دادن به مو شوند، اما در بلند مدت باعث خشک شدن، شکستگی، ریزش، رنگ پریدگی و حساس شدن پوست سر می شوند. علاوه بر این، این شامپوها باعث آلودگی محیط زیست و نقض حقوق حیوانات (به دلیل تست روی حیوانات) هم می شوند.
شامپوهای طبیعی به جای مواد مصنوعی به طور رایج از روغنهای ضروری، عصارههای میوه و مواد گیاهی و ارگانیک تأییدشده تشکیل شدهاند. این شامپوها برای انواع موها به خصوص آنهایی که پوست سر حساسی دارند مناسب هستند. این شامپوها با تامین رطوبت، تغذیه، تقویت و درمان مشکلات مختلف مانند شوره، ريزش و خارش پوست سر به سلامت مو کمک می کنند. همچنین این شامپوها با ترکيبات غير سمي خود به راحتي تجزيه شده و به اكوسيستم ها آسيب نمي رسانند.
شامپو چرا کف میکند؟
شامپو یک ماده صابونی است که دارای مولکول هایی است که یک سر آب دوست و یک سر چربی دوست دارند. وقتی شامپو را روی موهای خود مالیده و آب بزنید، مولکول های شامپو با آب و چربی های مو ترکیب میشوند و حباب های هوا را در بین خود جای میدهند. این حباب ها همان کف شامپو هستند که باعث میشوند شامپو رنگ و بو داشته باشد.
کف شامپو نشانه تمیز شدن مو است؟
خیر، کف شامپو فقط نشانه این است که شامپو با آب و چربی های مو واکنش داده است. اما این به معنی نیست که هر چه بیشتر کف کنید، موهایتان تمیزتر میشوند. برخی از شامپو ها حاوی مواد فعال سطحی زیادی هستند که باعث میشوند بسیار کف بدهند، اما این به این معنا نیست که پاک کننده قوی تری هستند. بلکه ممکن است باعث خشک شدن و آسیب رسیدن به مو و پوست سر شوند. برای تمیز شدن مو، لازم نیست که شامپو را بسیار زیاد بزنید یا بارها تکرار کنید. فقط با مقدار مناسب و حرکات ملایم، شامپو را روی مو و پوست سر خود پخش کنید و با آب ولرم بشوئید.